Uznanie za niegodnego dziedziczenia

Kodeks cywilny przewiduje, iż osoby, które są spadkobiercami na podstawie czy to ustawy czy testamentu mogą w określonych sytuacjach nie odziedziczyć spadku. Kiedy tak się dzieje? Otóż wówczas gdy  sąd uzna takiego spadkobiercę za niegodnego dziedziczenia.

Kto może zostać uznany za niegodnego dziedziczenia?

Za niegodnego dziedziczenia może być uznany ten spadkobierca, który:

• dopuścił się umyślnie ciężkiego przestępstwa przeciwko spadkodawcy;
• podstępem lub groźbą nakłonił spadkodawcę do sporządzenia lub odwołania testamentu albo w taki sam sposób przeszkodził mu w dokonaniu jednej z tych czynności;
• umyślnie ukrył lub zniszczył testament spadkodawcy, podrobił lub przerobił jego testament albo świadomie skorzystał z testamentu przez inną osobę podrobionego lub przerobionego.

Przyczyny uznania za niegodnego dziedziczenia nie mogą być rozszerzone na inne okoliczności niż powyżej wskazane.

Konsekwencją uznania spadkobiercy za niegodnego dziedziczenia jest jego wyłączenie od dziedziczenia, tak jakby nie dożył otwarcia spadku.

Jak możemy domagać się uwzględnienia tego, że ktoś jest niegodny dziedziczenia albo niegodny zachowku albo niegodny zapisu?

Uznanie za niegodnego dziedziczenia może nastąpić wyłącznie w postępowaniu sądowym. Jeśli nie mamy wyroku sądu stwierdzającego, że dana osoba jest niegodna dziedziczeni to wówczas nie możemy podnosić że dana osoba nie powinna mieć określonych uprawnień spadkowych.

Kto może domagać się uznania spadkobiercy za niegodnego?

Otóż kodeks cywilny przewiduje, iż może żądać tego każdy, kto ma w tym interes prawny.

W jakim czasie można  wystąpić z żądaniem uznania za niegodnego?

Kodeks przewiduje, iż z żądaniem takim można wystąpić w ciągu roku od dnia, w którym dowiedzieliśmy się o przyczynie niegodności, nie później jednak niż przed upływem lat trzech od śmierci spadkodawcy.

Co się stanie gdy spadkodawca przebaczy niegodnemu spadkobiercy?

Istnieje jednak sytuacja gdy zainteresowana osoba nie może się skutecznie domagać uznania przez sąd stwierdzenia niegodności dziedziczenia. Otóż gdy spadkodawca przebaczy spadkobiercy czyny stanowiące podstawę do uznania go niegodnym dziedziczenia wówczas nie ma podstaw do uznania danej osoby za niegodną dziedziczenia. Zatem przebaczenie musi się odnosić do tych czynów i nie może odnosić się do innych nawet niewłaściwych zachowań spadkobiercy.

Jeżeli przebaczenie nastąpiło przez osobę, która nie miała zdolności do czynności prawnych, przebaczenie będzie skuteczne, gdy nastąpiło z dostatecznym rozeznaniem.

Konsekwencje niegodności dziedziczenia

Stwierdzenie niegodności dziedziczenia wobec zstępnego, małżonka lub rodzica pozbawia te osoby prawa do zachowku. Spadkobierca uznany za niegodnego nie otrzyma także zapisu zwykłego czy zapisu windykacyjnego poczynionego na jego rzecz przez spadkodawcę.

Zwrot po objęciu, rozliczenie

W sytuacji, w której dany spadkobierca najpierw objąłby spadek, a dopiero później zostałby uznany za niegodnego dziedziczenia, spadkobierca dochodzący w wyniku tego do dziedziczenia może żądać od uznanego za niegodnego wydania spadku. Ponadto rzeczywisty spadkobierca może dochodzić od spadkobiercy niegodnego m.in. roszczenia z tytułu wynagrodzenia za korzystanie z rzeczy. Może też żądać zwrotu pożytków lub ich równowartości. Ponadto może żądać naprawienia szkody wynikłej ze zużycia, pogorszenia lub utraty przedmiotów należących do spadku.

Autor: radca prawny – Marcin Budziak

Więcej na naszej stronie na facebooku. Odwiedź także naszą stronę biznesową google tutaj. Zerknij na naszego Pinteresta.