Zapis zwykły - przepisy Kodeksu Cywilnego, artykuły 968-981 KC, Kancelaria Praga

Dziedziczenie składek na subkoncie w ZUS

W niniejszym artykule przedstawię instytucję dziedziczenia składek posiadanych na subkoncie w ZUS. Aby jednak to zrozumieć przedstawię czym jest subkonto w ZUS, skąd się wzięło i co na nim jest.

Otwarte Fundusze Emerytalne (OFE) czym są?

W latach 1998/1999 przeprowadzono reformę emerytalną, która wprowadziła obowiązek odkładania części składki na ubezpieczenie emerytalne w Otwartych Funduszach Emerytalnych (OFE).

Uczestnictwo w OFE było dobrowolne dla osób urodzonych w latach 1949 – 1968.

Dla osób urodzonych po 31.12.1968 r. uczestnictwo w OFE było obligatoryjne.  Osoby te mogły jedynie wybrać instytucję finansową (Otwarty Fundusz Emerytalny), do której miały trafiać składki.

Likwidacja OFE w 2014 roku

W 2014 r. zaczęto likwidować OFE. Reforma OFE z 2014 roku sprowadzała się do  pozbawienia możliwości inwestowania przez OFE w obligacje Skarbu Państwa i jednoczesnym przekazaniu do ZUS 51,5 %. posiadanych aktywów członków funduszy (OFE).

Przekazywanie składek na 10 lat przed uzyskaniem wieku emerytalnego

Od 120 miesiąca przed uzyskaniem wieku emerytalnego przekazywana jest co miesiąc na subkonto określona liczba jednostek rozrachunkowych zgromadzonych na rachunku członka OFE. W chwili uzyskania wieku emerytalnego na rachunku członka OFE nie ma być żadnych środków. Mają one zostać przekazane na konto ZUS ubezpieczonego do czasu uzyskania wieku emerytalnego.

Oznacza to, że z chwilą osiągnięcia wieku emerytalnego członek OFE co do zasady nie będzie posiadał już środków w OFE. Cały jego kapitał emerytalny ma być zgromadzony w ZUS na koncie i subkoncie.

W 2014 roku wartość przekazanych do ZUS środków wynosiła ponad 153 mld zł.

Procentowa wartość środków przekazanych z OFE na subkonto ZUS

W 2014 roku ubezpieczonym zapisano równowartości procentową (51,5%) posiadanych środków w OFE na subkoncie w ZUS. W konsekwencji posiadacz 10000 zł w OFE uzyskiwał  5150 zł  na swoim subkoncie w ZUS. 4850 zł pozostało zaś w OFE.

Konto i subkonto w ZUS

Osoby ubezpieczone w ZUS posiadają: konto oraz subkonto. Na koncie zapisywane są bieżące składki a na subkoncie środki przekazane z OFE w 2014 roku oraz inne składki.

Środki z konta i z subkonta po śmierci

Z chwilą śmierci ubezpieczonego środki z konta są niedostępne (znikają). Środki zaś zgromadzone na subkoncie podlegają dziedziczeniu. Przekazywane środki do OFE a następnie przekazane z OFE na subkonto były zawsze dziedziczone.

Środki z subkonta po śmierci zmarłego o ile stanowiły przedmiot małżeńskiej wspólności majątkowej przechodzą w połowie na małżonka

W konsekwencji po śmierci osoby będącej byłym albo obecnym członkiem OFE środki zgromadzone na subkoncie powinny zostać przekazane spadkobiercom z zastrzeżeniem, że:

Jeżeli w chwili śmierci członek otwartego funduszu pozostawał w związku małżeńskim, fundusz dokonuje wypłaty transferowej połowy środków zgromadzonych na rachunku zmarłego na rachunek małżonka zmarłego w otwartym funduszu, w zakresie, w jakim środki te stanowiły przedmiot małżeńskiej wspólności majątkowej (art. 131 ust. 1 Ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych).

Zgromadzone na rachunkach OFE ok. 153 mld zł zostały przekazane na subkonta członków OFE w ZUS. Ówczesny ustawodawca ani obecny nie uregulowali procedury dziedziczenia przekazanych na subkonta pieniędzy. Niemniej jednak prawo do tych środków wchodzi do spadku a zatem podlega dziedziczeniu. Jednak niewiele osób wie o pozostawionych środkach na subkontach i prawie do ich dziedziczenia.  ZUS ani OFE nie informują spadkobierców o tych środkach. Nie istnieją w tym zakresie żadne przepisy, które nakładałyby na organy państwa uporządkowanie tych kwestii w określony sposób. W konsekwencji ZUS nie ma w tym interesu ponieważ nieodebrane pieniądze zostają w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych.

Brak wiedzy spadkobierców o odziedziczonych środkach na subkontach

Spadkobiercy dziedziczą środki, które z OFE zostały przekazane na subkonto do ZUS. W praktyce jednak o tym nie wiedzą.

Subkonto jest częścią konta ubezpieczonego, które jest prowadzone dla osób będących członkami otwartych funduszy emerytalnych – OFE oraz osób, które po 31 stycznia 2014 r. nie zdecydowały się na zawarcie umowy z OFE.   ZUS nie prowadzi też żadnej kampanii informacyjnej aby to zmienić.

Wypłata środków z subkonta ZUS następuje wyłącznie na wniosek spadkobiercy

Wypłata środków następuje wyłącznie na wniosek spadkobiercy.

W celu otrzymania środków zgromadzonych na subkoncie ZUS-u należy:

  • zgłosić się do swojej macierzystej placówki ZUS
  • ustalić, czy zmarły miał subkonto
  • dołączyć skrócony odpis aktu zgonu ubezpieczonego oraz zarejestrowany akt poświadczenia dziedziczenia lub prawomocne postanowienie sądu stwierdzającego nabycie spadku

Nabycie tytułem dziedziczenia środków z OFE oraz subkonta ZUS nie podlega co do zasady opodatkowaniem podatkiem od spadków i darowizn. Niemniej jednak ZUS nie wypłaci dokładnie całej zgromadzonej na subkoncie kwoty. Środki zgromadzone na subkoncie ZUS podlegają opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym w wysokości 19 proc.

Więcej na naszej stronie na facebooku. Odwiedź także naszą stronę biznesową google tutaj. Zerknij na naszego Pinteresta. Zobacz także jak wygląda dziedziczenie ustawowe tutaj.

Autor: Marcin Budziak, radca prawny

Scroll to Top